Jadeitowe imperium
Największe pokłady bursztynu kopalnego na terenie Polski znajdowały się w środku dorzeczu Narwi, w Borach Tucholskich, na Pojezierzu Kaszubskim, natomiast także na Mazurach. Ziemie zamieszkiwane na skroś Kurpiów ówczesny ubogie, a spośród skąpych, nadnarwiańskich bogactw pierwotny był właśnie ten kamień. Okoliczna mieszkańcy do tego stopnia pewnie związała się z obróbką plus eksploatacją tego surowca, że minerał na stałe wszedł aż do historii kultury materialnej natomiast duchowej tego regionu. Wpłynął na zryw jego etnograficznej odrębności zaś przez wiele lat warunkował jego bieg gospodarczy. Stare tradycje sztuki bursztyniarskiej zachowały się w kulturze ludowej przede wszystkim na Kurpiach, dokąd sztuka ta przetrwała aż do lat 1905-1915. W niemało mniejszym stopniu zachowała się ona na Kaszubach, Warmii natomiast Mazurach.Bursztyny stały się też elementem kurpiowskiego tudzież kaszubskiego stroju ludowego, jakoś biżuterię z tymi kamieniami noszono także do wnętrza innych częściach k